I nderuar vëlla, mysliman!
Unë nuk do të harroj asnjëherë të të ftoj në xhami, derisa të mos i përgjigjesh pozitivisht kësaj ftese. Fundja, unë nuk kam ndonjë interes nga ardhja apo mosardhja jote. Interesi im i vetëm është se po e çoj në vend Urdhrin e Allahut për thirrje në rrugën e Tij, dhe se, duke të ftuar, unë po bashkëndiej për ty atë që e dua për vete. Besoj se këtë e di dhe sigurisht ke respekt. Kjo është për ty dhe vetëm për ty. Unë, ‘el-hamdulilah’, i kryej ibadetet, që na ka obliguar Allahu, dhe ato nuk më pengojnë aspak për të kryer detyrimet e jetës së përditshme, të cilat i kryen edhe ti. Në vetveten time prej një myslimani, kam bashkuar të gjitha vlerat pozitive. Kjo, falë besimit islam, i cili i mundëson njeriut t’i tejkalojë të gjitha dobësitë njerëzore. Por, altruizmi i vërtetë, që ma ka mbjellë feja islame në zemrën time, nuk më lë të qetë derisa ty dhe të gjithë myslimanët të mos i shoh pjesëmarrës në rrugën që është gurthemel për lumturi dhe mirëqenie të vërtetë. Ajo është rruga për të cilën unë po të flas. Islami dhe xhamia të mësojnë që të mos ndihesh i lumtur, për aq kohë sa vëllezërit e tu të mos e kenë mundësinë për të qenë të tillë. Ndoshta ti mendon se ke edhe tani lumturi në vetveten tënde. Por kjo, në të vërtetë, nuk është lumturi. Ajo është një veti e imponuar apo e adaptuar, në mungesë të lumturisë së vërtetë. Shëndetit kurrë nuk i dihet vlera përderisa të mos vuajmë sëmundjen. Këtë ‘lumturi’ që ke tani, do ta gjykosh për brishtësi, vetëm pasi ta shijosh lumturinë e besimit. Të lutem, më thuaj, kush mund të jetë më i lumtur se ai i cili, me devotshmërinë e tij, e fiton kënaqësinë e Allahut?! Ai, që fjalën e Allahut e nxjerr në plan të parë. Kush është ai që nuk e dëshiron përkrahjen e Allahut?! Përkrahja e Allahut nuk arrihet pa shprehur interesim konkret për të. Allahun e kemi pranë nesh, aq sa ne të jemi pranë Tij (Kurani, 47:7). Të them sinqerisht, mos u bëj shkak që Allahun ta kesh kundër! Nëse mbetemi në dorë të Allahut, kemi mbetur në duar të sigurta, e nëse mbetemi në dorë të njerëzve, kemi mbaruar përgjithmonë.
Prandaj, ngurrimi për të shkuar në xhami, është një shenjë e apatisë ndaj ndihmës së Allahut dhe respektit ndaj Tij. Njeriut i vjen shumë rëndë nëse fëmija i tij nuk e dëgjon ndonjëherë, bile edhe kur ky i fundit ka arsye për këtë. Menjëherë fillon një ftohje e marrëdhënieve prindërore. Nëse prindi pyetet për këtë, ai numëron një mori arsyesh për të treguar arrogancën e fëmijës. A nuk e shohim se çfarë arrogance është mosrespekti ndaj Allahut?! A po e harrojmë këtë?! Prindi po kërkon respekt prej fëmijës së vet, vetëm sepse është kujdesur për rritjen e tij në kohën kur fëmija ka pasur nevojë. Për atë zhvillim që, fundi i fundit, e ka pasur obligim të natyrshëm dhe ia ka mundësuar Allahu. Po, a nuk po na shkon mendja se Allahu hidhërohet për mosrespektin që po i bëjmë Urdhrit të Tij, duke mos shkuar në xhami?! Pa dyshim se Allahu hidhërohet me robin e tij bukëshkalë. Unë të këshilloj, mos u bëj bukëshkalë, eja në xhami dhe duaje Allahun më shumë se fëmijët dhe familjen! Duaje më shumë se vetveten tënde! Ai të përgjigjet në çdo moment dhe kurrë nuk të zhgënjen.

Vëlla i dashur!
Mua më bëhet qejfi kur nga vetë ti dëgjoj se Kuranin e konsideron libër të shenjtë dhe e beson plotësisht përmbajtjen e tij. Por, kjo nuk mjafton, ani pse është hapi kryesor. Duhet ta lexosh atë, duke i kushtuar një kujdes të veçantë. Këtë mund ta bësh kurdoherë dhe kudo që ke mundësi, në shtëpi, në bibliotekë, në tren, në aeroplan etj. Ndoshta duke e lexuar atë dhe duke hasur në ndonjë gjë të paqartë që kërkon komentim nga k mpetentët, do të të shtohet kureshtja, dhe një ditë do ta thyesh akullin dhe do të shkosh në xhami për ta pyetur hoxhën për gjërat që të interesojnë. Unë edhe këtë e shpresoj si një pretekst. Po ashtu, më ka gëzuar qëndrimi yt korrekt për pejgamberinë e Muhamedit a.s.. Ti, për faktin që E beson Allahun Një dhe të Vetëm, që e beson Kuranin për libër hyjnor dhe Fjalë të Allahut të Madhëruar, që i është zbritur Muhamedit a.s., të transmetuar besnikërisht që prej zbritjes së tij e deri në ditët e sotme pa asnjë devijim në asnjë shkronjë të tij, pastaj, ti që e beson se Muhamedi a.s. është pejgamber i fundit, i dërguar nga Allahu, fjalët e të cilit janë të vërteta në të gjitha ato që ka thënë, dhe që me besnikëri janë transmetuar deri tek ne, - atëherë më duhet të të them se je krejtësisht afër për të shijuar ëmbëlsinë e Fesë së cilës i takon. Tek ti nevojitet vetëm një këndellje thelbësore, - ta heqësh mendjemadhësinë, t’i hedhësh një shikim më serioz jetës sate, të bindesh se je qenie që paditurinë e ke cilësi të pashmangshme dhe ke nevojë për avancim, të bindesh se njeriu cilësinë e së keqës e ka gjen natyror, nga e cila nuk mund të ikë, - do të shohësh se nevoja për të shkuar në xhami është diçka e pashmangshme dhe rilindje e vërtetë në jetën tënde.
Kur biseduam herën e kaluar, të them sinqerisht, më bëri përshtypje të veçantë një fjalë jotja, kur the: ‘zemrën e kam të pastër’, duke aluduar se nuk ke nevojë për lutje tek Allahu, apo për të shkuar në xhami. Kjo fjalë, që fatkeqësisht nuk e kam dëgjuar vetëm nga ti, po edhe nga disa të tjerë, më ka irrituar pa masë, sepse më ofroi para vetes një mentalitet të cekët, që aspak nuk ka njohuri mbi fenë e vet, dhe as interesim. Më tregoi se kontributi i imamëve me ligjërata e derse nëpër të gjitha xhamitë, ende nuk ka depërtuar tek një pjesë e myslimanëve. I heshtur në vete, kam thënë: “O Allah, ndriçoja zemrën këtij njeriu, udhëzoje në rrugën Tënde, vetëm Ti mund t’i rrotullosh zemrat! O Zot, udhëzoji të gjithë myslimanët!”
Edhe atëherë të kam folur për këtë, por po të flas edhe tani. Të lutem, harroje këtë shprehje! Ajo është nënçmuese për vetë ty, ngase ke pohuar diçka që bie ndesh me realitetin tënd të hapur. Je mysliman, dhe ajo nuk të përket ty. Nëse je njeri me ndjenja, e në trupin tënd zë vend hidhërimi, inati, padituria, animi, mburrja e shumë të tjera, - atëherë duhet ta pranosh se nuk je engjëll. Ti e pranon këtë, apo jo!? E pra, je njeri që gabon vazhdimisht. Nëse me atë fjalë e ke për qëllim zemrën, si një copëz mishi apo si një pompë që përçon gjakun në trupin e njeriut, duhet ta dish se copë mishi të këtillë kanë edhe kafshët. Të lutem, mos u mburr me këtë! E nëse me atë fjalë e ke për qëllim ‘zemrën’ si një burim që dirigjon mendimet e tua, ndjenjat dhe orientimet e tua në përgjithësi, atëherë në këtë aspekt je shumë larg nga zemra e pastër. Pastërtia e zemrës nuk mund të vërtetohet as nga ti e as nga unë. Secili për vete thotë se e ka zemrën të pastër. Një gjë të tillë e thotë edhe krimineli.
Mirëpo, pastërtinë e zemrës e di vetëm Allahu, sepse Ai i di të fshehtat dhe të hapëtat. Ne mund të themi diçka, e në anën tjetër të fshehim në zemër diçka tjetër. Kjo mund të bëhet para njerëzve, por jo edhe para Allahut. Prandaj, përveç Allahut, askush tjetër nuk mund ta dijë se kur është e pastër zemra. Ai në Kuranin e Tij na ka treguar kriteret që vlerësojnë pastërtinë e saj. Njeri me zemër të pastër konsiderohet ai që me të vërtetë është i pastër: që nuk i ka borxh askujt. Që nuk ka borxh ndaj vetvetes, që nuk ka borxh asgjë ndaj njerëzve dhe që nuk ka borxh ndaj Allahut. Këto janë tri sfera, që karakterizojnë tërë jetën e njeriut në përgjithësi. Të lutem, llogarite vetveten tënde vetëm në këto fusha, dhe më trego se sa je i pastër në zbatimin e tyre. A je ai që nuk e ka ofenduar askënd, që nuk i ka hyrë në hak askujt, që i kryen obligimet ndaj vetvetes, ndaj Krijuesit dhe ndaj të tjerëve, që kujdeset për familjen e vet dhe edukimin e saj me edukatë islame, që të kaluarën e tij e ka të pastër dhe të pamëkate, që është i ndershëm moralisht, që kurrë nuk ia dëshiron askujt të keqen dhe shumë elemente të tjera, që nuk kemi nevojë t’i numërojmë, etj.. Unë, për një çast, dua të bëhem jomodest dhe po të them: “fatkeqësisht zemrën e ke shumë të nxirë.” Le të përmendim vetëm një segment. Vetë fakti që nuk po i përgjigjesh Fjalës së Allahut për të shkuar në xhami dhe për t’i kryer adhurimet ndaj Tij, je borxhli i madh. Nëse borxhi ndaj dikujt prej njerëzve, është obligim të përmbushet, atëherë borxhi ndaj Allahut është më prioritar. Ndërsa mospërmbushja e borxhit është një e keqe e madhe, pra është mëkat. Madje, nuk është një mëkat që mbaron vetëm për një ditë. Jo, ky akumulohet për çdo ditë.
Tani të pyes: Ç’mendon nëse dikush të ka borxh dhe nuk ta kthen atë, çfarë do të mendoje për të? Pa dyshim se do ta konsideroje si një njeri të papërgjegjshëm dhe shumë të keq, sepse ai që nuk brengoset për borxhin e vet, ai nuk ka kufizim në të këqijat e tij. Ani, për çfarë borxhi mund të bëhet fjalë, për një borxh njerëzor, që megjithatë nuk ka ndonjë vlerë ku ta di se çfarë? Po borxhi ndaj Allahut, a e di ti se çfarë vlere ka? Ai është vetë jeta jonë. Të gjitha të mirat që kemi ne, dhe që i shfrytëzojmë në tokë e në qiell, janë në njëfarë mënyre (moralisht) borxh tek Allahu. Por, Allahu nuk është borxhdhënës me shpagim, sepse vlera e dhuntive të Tij nuk mund të kompensohet dot. Kjo është e pamundur! Ai është Dhurues i Madh. Edhe pse na ‘ka huazuar’ gjithë këto të mira, pa caktim dhe pa kufizim, nuk kërkon që t’Ia kthejmë borxhin, sepse kjo është e pamundur, kërkon vetëm t’ia dimë shyqyrin (për nder) atij borxhi duke E falënderuar për to. Duke E falënderuar në atë mënyrë që për çdo ditë dhe sa herë që na kujtohen mirësitë e Tij, e ato na shoqërojnë në çdo kohë, t’i themi vetvetes: Sa jam në rrugë të Allahut, sa i përfill kërkesat e Tij?
Atëherë, nëse nuk e bëjmë këtë, dhe nëse nuk i respektojmë kërkesat (urdhrat) e Tij për ato që Ai ka kërkuar nga ne, a nuk është një mëkat!? A nuk është kjo pikë e zezë në zemrën e njeriut!? Pa dyshim që po. Sa për të të kujtuar, Pejgamberi a.s. ka thënë: “Kur njeriu e bën një mëkat (të keqe), në zemrën e tij i vihet një pikë e zezë, nëse nuk pendohet për të, ajo rritet gjersa t’ia mbulojë zemrën tërësisht”. Kjo pikë e zezë e mbulon dhe e mbyll të tërën, dhe kjo pikë është ajo për të cilën Allahu i Madhëruar në Kuran thotë: ”…Por, të këqijat që punuan, zemrat e tyre ua mbuluan (ua kanë nxirë)” (83:14). Fjala e Allahut dhe thënia e Pejgamberit a.s. janë hak, pa kurrfarë dyshimi në to.
Tani të pyes, a thua, sa pika të zeza ke në zemrën tënde. Unë dua të besoj se, me këtë nivel të papërgjegjshmërisë ndaj urdhëresave dhe ndalesave të Allahut, nuk bëhet fjalë më për pika, por a thua të ka mbetur vend i pa nxirë në zemër? Këtë nuk po e them për të të ofenduar dhe as për të të zhgënjyer, por, përkundrazi, për t’i treguar ndërgjegjes sate se zemrën nuk e ke të pastër. Për të të thënë edhe një herë se ke përgjegjësi për pastrimin e saj dhe nuk ke aspak luks për t’u krenuar për gjoja zemrën e pastër. Ani, kjo që po ta them, është vetëm për një aspekt që nxin zemrën, pra, vetëm për obligimet (borxhet) ndaj Allahut, po ku janë edhe shumë të tjera? Ku janë obligimet ndërnjerëzore, obligimet ndaj familjes, obligimet ndaj vetvetes, që jam më se i sigurt se nuk i ke në nivel të kënaqshëm, pa marrë parasysh se mund të krenohesh për rregullsinë e tyre. Këtë e them, sepse, nëse nuk e njeh Fenë e Allahut, nuk di se si t’i zbatosh këto obligime, për të cilat je përgjegjës. Thjesht, nuk di si të sillesh me vetveten. Të kam thënë edhe herën e shkuar se edhe për vetveten tonë kemi përgjegjësi. Nuk mund të sillemi si të dëshirojmë, por si duhet, sepse vetja jonë, ndonëse është nën sundimin tonë përgjatë jetës në këtë botë, ajo nuk është jona, për arsye se ne nuk e kemi krijuar që të mos kemi përgjegjësi për dëmtimin e saj. Për gjithçka kemi përgjegjësi: për kohën si e shpenzojmë dhe ku e kalojmë, si e kemi kaluar rininë tonë, e cila është gurthemeli për formimin e drejtë të personalitetit të individit; ushqimin, prej nga e fitojmë, a e fitojmë në mënyrë të lejueshme apo jo? Pastaj, a ushqehemi me ushqim hallall, dhe shumë të tjera. Me një fjalë, për gjithë jetën tonë në përgjithësi, për jetën private dhe publike, madje edhe për mendimet tona - kemi përgjegjësi. Edhe këto, ndër shumë të tjera, janë që lënë pika të zeza në zemrën e njeriut, nëse nuk zbatohen sipas asaj që Allahu na ka mësuar.